EVERETTE J. ROBSON - Koniówka

EVERETTE J. ROBSON

Everette James Robson był dowódcą załogi Latającej Fortecy 44-6412, która rozbiła się 13 września 1944 roku na śtrece w Koniówce. Brał udział wraz załogą w bombardowaniu zakładów pozyskiwania sztucznego paliwa I.G. Farben w Blechhammer (Kędzieżyn -Koźle). Jego samolot został uszkodzony nad celem, a w trakcie powrotu do bazy zaatakowany przez trzy myśliwce niemieckie pod dowództwem Rudolfa Trenkel'a. Robson, po zarządzeniu ewakuacji załogi wyskoczył jako ostatni z opadającego samolotu. Skrył się w okolicy i obserwował poczynania Niemców przez trzy dni, po czym zrobił kilka notatek, by wkrótce ruszyć w stronę linii sowieckich. W jednej z przerw w marszu na wschód został odkryty przez Niemców pod stertą gałęzi i niezwłocznie odtransportowany do Frankfurtu nad Menem.

Wspomnienie

Everette J. Robson urodził się 28 października 1918 roku w Fort Smith w stanie Arkansas. Ukończył szkołę średnią i zdał egzamin do szkoły wyższej. Po roku jednak zrezygnował z nauki i podjął pracę w wytwórni szkła i produktów szklanych w Arkansas. We wrześniu 1942 roku powołany został do wojska, gdzie po przeszkoleniu otrzymał stopień podporucznika i mianowany został na pilota. Przeniesiony został do bazy lotniczej w Ardmore w stanie Oklahoma, gdzie przydzielono mu przyszłą załogę.

20 lipca 1944 roku dotarł wraz załogą do bazy docelowej w Sterparone koło Foggi na południu Włoch transportując nowy B-17 do Europy. Przydzielony został do 817 Eskadry 483 Grupy Bombowej jako dowódca załogi zastępczej bez konkretnego samolotu. Miał wówczas 26 lat, był kawalerem średniego wzrostu, spokojnym, opanowanym i dobrym pilotem. Był najstarszym członkiem eskadry, palił nałogowo cygara, a w czasie lotu przeżuwał niezapalone. Charakter i umiejętności pilotażu zapewniły mu uznanie i zaufanie załogi. Pierwszą misję bojową odbył 22 lipca 1944 roku jako kopilot bombardując rafinerię niemiecką w Rumunii, Ploesti. Następne misje prowadził już jako dowódca spełniając zadania głęboko nad terytorium wroga. Latał do Niemiec, Austrii, Włoch, Francji, Jugosławii, Czechosłowacji i Polski.

13 września 1944 roku, bombardując Blechhammer, zakłady pozyskiwania paliw syntetycznych na śląsku, jego samolot został uszkodzony i w rezultacie rozbił się w pobliżu Koniówki na Podhalu. Robson dopilnował ewakuacji całej załogi, by opuścić pokład jako ostatni. Brawurowym skokiem z 300 metrów uratował się lądując nad rzeką Czarny Dunajec w okolicy Cornego Brzegu w Koniówce. Ukrywał się około trzech dni w pobliżu rozbitej maszyny i obserwował poczynania Niemców, następnie udał się na miejsce wypadku, by później oddalić się w kierunku na wschód. Pojmany został po kolejnych 10 dniach w czasie jednej z wielu przerw w marszu. Przewieziony został do obozu przejściowego Dulag Luft koło Frankfurtu nad Menem, skąd trafił do obozu Stalag Luft I koło niemieckiej miejscowości Barth nad Morzem Bałtyckim. Kilka dni wcześniej trafił tu jego co-pilot, jednak do innego podobozu, co uniemożliwiło im stały kontakt.

Obawiając się przejęcia terenu przez Rosjan Niemcy opuścili obóz w nocy 30 kwietnia 1945 roku i w ciągu następnych kilku dni, dzięki pomocy radzieckich i amerykańskich wojsk, jeńcy przetransportowani zostali do obozu repatriacyjnego Lucky Strike we Francji.

Po wojnie

Ziemia amerykańska przywitała Robsona w New Jersey, skąd trafił do obozu adaptacyjnego, a po sześciu miesiącach do domu rodzinnego w Fort Smith. Do rezerwy przeszedł jeszcze w 1945 roku i przyjął się do pracy jako szklarz w Harding Glass Factory w rodzinnym mieście. Po kilku latach wrócił do służby w Air National Guard, gdzie pilotował jeszcze 15 różnych maszyn, ale ciągle wspominał B-17. W latach sześćdziesiątych raz jeszcze odwiedził Europę wypełniając zadanie pokojowe na terenie Niemiec Zachodnich. Powódź w Arkansas w latach osiemdziesiątych zniszczyła większość jego pamiątek rodzinnych i wojennych. Everette James Robson zmarł 7 października 1996 w rodzinnym mieście Port Smith zostawiając żonę Imogene i córkę Sharon. Pochowany jest na Fort Smith National Cemetery.

Bogusław Zięba, Koniówka 13.09.2014

Kontakt:

abeiz@gmx.net

©

koniowka.info