KOWALIK - Koniówka

Menu główne:

KOWALIK

Rody

Niewątpliwie Ród Kowalaków lub Kowalików przybył do Koniówki z Podczerwonego, gdzie po raz pierwszy odnotowany został rok urodzin (1739) i data ślubu (21.10.1783) niejakiego Jana Kowalaka Pastyrnoka. Oba człony, nazwisko i przydomek, mają w Koniówce do dziś swoje miejsce, choć tu nigdy nie były kojarzone ze sobą. Kowolok jest przydomkiem Fiedorów, Obyrtaczy i Sęków - spadkobierców ostatniego przedstawiciela linii Kowalaków, zaś Pastyrnok przypisywane było Knapczykom, Lejom i aktualnie Gracom.

Charakterystyka rodu

Prawdopodobnie starszy brat lub kuzyn Jana, Maciej był pierwszym zagrodnikiem z rodu Kowalaków na terenie Koniówki. Jego pierworodny syn Sebastian zarejestrowany został w najstarszych rejestrach parafialnych w Chochołowie, jako stały mieszkaniec Koniówki, natomiast jego młodszy syn Jan, po zawarciu małżeństwa przeprowadził się do żony w Chochołowie.

Wojciech, drugi syn Sebastiana i Katarzyny z domu Kukułka został księdzem i delegowany do różnych miejscowości południowej Polski zmarł w 1887 roku w Nowym Sączu, gdzie do dnia dzisiejszego w jednym z kościołów widnieje tablica poświęcona jego osobie.

Od połowy XVIII do początków XX wieku żyło w Koniówce pięć pokoleń rodu Kowalak. Ostatni spadkobierca Macieja - Wojciech Kowalak był pierwszym samodzielnym sołtysem z urzędu w Koniówce. Poza tym zajmował się produkcją cegieł, prowadził sklep z artykułami codziennego użytku, a jego żona - Regina z domu Pilch zapisana została w księgach parafialnych jako jedna z fundatorek nowego kościoła w Chochołowie. Oznaczać to mogło, że na przestrzeni wieków Kowalacy stali się jednym ze znaczących rodów w Koniówce, gdyż wspomniany Wojciech obdarzony został zaufaniem mieszkańców i wybrany na reprezentanta wioski oraz przeznaczał część wypracowanych środków na cele dobroczynne. Kolejnym dowodem, że ród Kowalaków należał do majętnych, może być fakt, że pod koniec XIX i początku XX wieku nie ma żadnego przedstawiciela tego nazwiska na listach okrętowych pasażerów podążających z Koniówki do Ameryki. Rodzina stała mocno na nogach.

Niestety Wojciech i Regina, mimo powodzenia i wszelkich zaszczytów, w życiu prywatnym nie mogli pochwalić się zbyt wielkim szczęściem. Przeglądając szczegółowo drzewo rodzinne Kowalaków, można zauważyć dużą śmiertelność wśród dzieci i młodych ludzi, a Wojciech i Regina byli małżeństwem bezdzietnym i ostatnimi przedstawicielami nazwiska. Bezdzietność pary zadecydowała o adopcji chowańca pochodzącego z Budapesztu, Franciszka Fiedora, co przyczyniło się do przejęcia przez niego przydomka Kowolok, z którym do dziś kojarzeni są jego spadkobiercy. Fiedorowie, część Obyrtaczy i odłam Sęków znani są jako Kowolocy. Tu należy uzupełnić, że przydomek Pastyrnok, wspomniany powyżej, pojawił się w Koniówce z pierwszym przedstawicielem rodu Knapczyków, którego linia łączy się z Janem Kowolokiem z Podczerwonego.

Kowalak, także Kowalik wywodzą się prawdopodobnie od nazwiska Kowal, które związane jest z jednym z najstarszych zajęć ludności. Nazwisko występowało w Austrii, Polsce, na Węgrzech, Rosji i w Niemczech - tu szczególnie na ziemiach śląskich. W pobliżu Koniówki występowało w Podczerwonem, Czarnym Dunajcu, Ratułowie, dalej w Barcicach, Szczawie i Krakowie.

Bogusław Zięba, Koniówka 12.06.2013

Kontakt:

abeiz@gmx.net

koniowka.info